Daniel


(Dama dama)
I. Występowanie i siedlisko
Niegdyś daniel występował na terenie całej europy. Zmieniające się warunki
klimatyczne zepchnęły go na południe, skąd ponownie został sprowadzony w
okolicach szesnastego wieku. Początkowo traktowany był jako zwierze parkowe,
dopiero znacznie później doceniony został jako zwierzyna łowna. W Polsce liczniejsze
populacje danieli zamieszkują zachodnia cześć kraju, nie występuje natomiast na
wschodzie oraz na terenach górskich. Regionami, w których występuje najczęściej są
Śląsk oraz Wielkopolska. Daniel nie jest wybredny co do środowiska bytowania..
Najchętniej jednak występuje w małych laskach mieszanych w pobliżu pól uprawnych
oraz kompleksów łąkowych.
II. Charakterystyka ogólna
Wielkościowo daniela można umieścić pomiędzy sarna a jeleniem. Waga
zazwyczaj wynosi w okolicach pięcdziesieciu do siedemdziesięciu kilogramów, przy
czym łanie są znacznie lżejsze od byków. Masę maksymalna zwierzęta uzyskują w
piątym roku życia. Jednak coroczny okres bekowiska powoduje dość znaczne
zmniejszenie wagi. Suknia daniela jest rudo-brązowa, w okresie zimowym bardziej
płowa, zazwyczaj nakropiona białymi plamkami. W kłębie daniel osiąga wysokość
metra, jego badyle są dość masywne. Wzdłuż grzbietu danieli ciągnie się zazwyczaj
ciemna wstęga okrywy włosowej. Populacja charakteryzuje się również częstym
występowaniem osobników albinotycznych. Tak jak wszystkie jeleniowate samce
danieli zrzucają poroże w okolicach kwietnia - maja aby zacząć nakładać kolejne.
Miejscem wyrastania poroża są kościste wyrostki zwane możdżeniami.
III. Odżywianie
W zależnosci od pory roku daniel dostosowuje się do wystepującej aktualnie
bazy żerowej. W okresie wegetacji traw są one głównym składnikiem pożywienia
danieli. Nie gardzą również owocami lasu żołędzie, buczyna, kasztany oraz grzyby, a
także owocami sadowymi gruszki, śliwki, jabłka oraz pędami drzew i krzewów. W
okresie zimowym głównym pokarmem danieli są pędy roślin iglastych, głównie
świerka oraz sosny. W czasie głodu potrafią pałować drzewa niczym jelenie.
IV. Rozmnażanie i rozwój
Nazywana bekowiskiem ruja daniela ma miejsce w październiku. Akt
kopulacji odbywa się w tzw. dołkach rujnych, do których samce oddają mocz
oznaczając je w ten sposób. Zdarzają się jednak przypadki, że łania nie zostaje
zapłodniona, wtedy gody powtórzyć się mogą w listopadzie, a czasem nawet w
grudniu. Ciąża trwa prawie osiem miesięcy, rodzi sie z niej zazwyczaj jedno młode
(dwa stanowią rzadkość). Łania karmi młode aż do następnego swojego bekowiska.
V. Zachowanie
Daniel jest zwierzęciem preferującym stadny tryb życia, dlatego też tworzy
kilku do kilkunastu osobnikowe rudle. Zazwyczaj rudle, w skład których wchodzą byki,
są bardziej przywiązane do terenów leśnych, natomiast te tworzone przez łanie oraz
ich potomstwo chętniej występują w terenie otwartym. Samotnie osobniki poruszają
się tylko w okresie bekowiska (głównie samce) oraz łanie tuż przed wycieleniem.
VI. Ekologia gatunku
Ze względu na dość duża rozrodczość oraz odporność na choroby, daniele są
gatunkiem chętnie hodowanym zagrodowo dla pozyskania ich mięsa. Ich duża
tolerancja wobec środowiska występowania sprawia, że mogą być atrakcyjne łowiecko
na terenach, gdzie nie występuje jeleń jak również jako uzupełnienie składu gatunków
jeleniowatych w każdym łowisku.
VII. Słowniczek
Badyle – o nogach daniela.

Byk – samiec daniela.
Bekowisko – czas godów danieli.
Chmara – stado danieli.
Ciele – młode daniela.
Grandle – zanikowe kły w górnej szczęce, bardzo rzadkie u danieli
Kołyski – nazywane te( dołkami rujnymi, w nich odbywa sie kopulacja.
Kwiat – o ogonie daniela.
Licówka – o łani prowadzącej resztę chmary.
Lustro – o białej łacie występującej na zadzie danieli.
Łania – samica daniela.
Łańka – o młodej samicy nie prowadzącej jeszcze cielaka.
Łopatacz – byk o poro(u w kształcie łopat.
Łopaty – forma poro(a.
Moden – kostne zgrubienie na czaszce, z którego wyrasta poro(e.
Pałowanie – obgryzanie kory drzew.
Pędzel – kiść włosów w okolicach przyrodzenia byka.
Poroe – wyrastający corocznie kostny twór.
Sek – wyrostek na poro(u daniela.
Scypuł – miękka skórna narośl odżywiająca poroże podczas wzrostu
Suknia – okrywa włosowa, inaczej sierść.
Świece – o oczach daniela.
Talerz – inaczej lustro.
Wycieranie poroa – zdzieranie scypułu

 


Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.